Η δρ.Χρύσα Αβδελλίδου, είναι μεταδιδάκτορας Πλανητολογίας στο Αστεροσκοπείο της Κυανής Ακτής της Νίκαιας στη νότια Γαλλία και μέλος της διαστημικής αποστολής της ΝΑSΑ OSIRIS-REx, που επισκέφτηκε, μελέτησε και πήρε δείγμα υλικού από τον παραγήινο αστεροειδή Bennu. Πριν από λίγες ημέρες, η Διεθνής Αστρονομική Ένωση τίμησε τρεις Έλληνες επιστήμονες, δίνοντας το όνομά τους σε τρεις αστεροειδείς.
Η δρ.Χρύσα Αβδελλίδου, μιλάει αποκλειστικά στο e-loggos.gr.
Στη φωτογραφία, η Δρ.Αβδελλίδου στον μεγάλο κρατήρα στην Αριζόνα, που σχηματίστηκε από πτώση αστεροειδούς! Ονομάζεται Barringer Crater και σε αυτόν, έκαναν εκπαίδευση οι αστροναύτες το ’60-’70, πριν πάνε στη Σελήνη!
“Μελετάω τις συγκρούσεις μεταξύ των σωμάτων του Ηλιακού Συστήματος σε διάφορες κλίμακες. Για παράδειγμα, τις συγκρούσεις μεταξύ των αστεροειδών την Κύριας Ζώνης που βρίσκεται μεταξύ των πλανητών ‘Αρη και Δία, τις οικογένειες των αστεροειδών που δημιουργούνται από τα θραύσματα τέτοιων συγκρούσεων, τη μεταφορά των υλικών μέσω των συγκρούσεων σε διάφορες πλανητικές επιφάνειες, αλλά και τις συγκρούσεις μετεωροειδών πάνω στην επιφάνεια της Σελήνης! ‘Όλα αυτά τα μελετώ με αστρονομικές παρατηρήσεις μέσω τηλεσκοπίων αλλά και πειραματικά στο εργαστήριο! Προσπαθώ δηλαδή να συνδυάσω την παρατήρηση και τα θεωρητικά μοντέλα με το πείραμα.”
“Όταν ήμουν μικρή, ήθελα να γίνω αρχαιολόγος!”
Παρόλα αυτά, η δρ.Αβδελλίδου, όταν ήταν μικρή ήθελε να γίνει αρχαιολόγος! Όπως εξομολογείται στο e-loggos.gr, για διάφορους λόγους αλλά κυρίως από την πίεση του “δε θα βρεις δουλειά, όλοι οι αρχαιολόγοι είναι άνεργοι”, αποφάσισε στο Γυμνάσιο ότι θέλει να γίνει αστρονόμος. “Αντί να ψάχνω στη Γη, ψάχνω στο Ηλιακό Συστημα για το τι έγινε στο παρελθόν! ‘Ηξερα πως για να το κάνω έπρεπε να μπω στο τμήμα Φυσικής, όπως κι έκανα, και εκεί επέλεξα την κατεύθυνση της Αστρονομίας. Καταλυτικό ρόλο έπαιξε ο καθηγητής μου και επιβλέπων της πτυχιακής μου εργασίας, ο αείμνιστος κ. Σειραδάκης. ‘Ηθελα οπωσδήποτε να κάνω την εργασία μου μαζί του! Το θέμα το πρότεινε ο καθηγητής μας ο κ. Τσιγάνης και ήταν πάνω σε αστρονομικές παρατηρήσεις αστεροειδών! ‘Ετσι τυχαία μπήκα στον κλάδο. Δούλεψα την πτυχιακή μου εργασία για περίπου 2 χρόνια με παρατηρήσεις και την παρέδωσα γραμμένη στα αγγλικά μετά από προτροπή του καθηγητή μου. Αυτό με βοήθησε να πάρω στο τέλος των σπουδών μου υποτροφία για διδακτορικό στο Πανεπιστήμιο του Κεντ στη νότια Αγγλία και να συνεχίσω πειραματικά. (φωτ. Στον θόλο του τηλεσκοπίου στο βουνό Μαουνα Κεα στηΧαβαη)
“Δεν ήμουν ποτέ άριστη φοιτήτρια!”
Προσπαθώντας να σπάσει κάποια στερεότυπα που θέλουν όσους έχουν φτάσει σε υψηλό επίπεδο σπουδών, να έχουν προηγουμένως διαπρέψει στο Πανεπιστήμιο, η ίδια παραδέχεται ότι δεν ήταν ποτέ άριστη φοιτήτρια. “Για παράδειγμα, δεν τελείωσα τη Σχολή στα 4 χρόνια ούτε με 10! (Φυσικά δεν προτρέπω κανέναν να κάνει το ίδιο!). H μόνη και απλή συμβουλή μου είναι οι μαθητές να στηρίζουν τις επιλογές τους μέχρι τέλους. Να σπουδάσουν και να ειδικευτούν σε αυτό που τους αρέσει και τους γεμίζει κι όχι σε αυτό που αρέσει στους άλλους (ακόμα κι αν είναι οι γονείς αυτοί οι άλλοι) ή αυτό που είναι της μόδας. Νομίζω χρειαζόμαστε χρήσιμους επιστήμονες για το καλό του κοινωνικού συνόλου.
Η ειδικότητά της, για τους περισσότερους είναι δύσκολο να κατανοηθεί. Αυτομάτως, σκέφτεται κανείς ότι ένας επιστήμονας του επιπέδου της κυρίας Αβδελλίδου, είναι αυτονόητο ότι δραστηριοποιείται στο εξωτερικό. Η ίδια, δηλώνει ότι τόσο εκείνοι, όσο και πολλοί Έλληνες επιστήμονες που βρίσκονται στο εξωτερικό, δεν απαξίωσαν την ελληνική εκπαίδευση και έφυγαν έξω “ελιτίστικα”. “Οι ‘Ελληνες επιστήμονες είναι πολλοί εντός κι εκτός Ελλάδας! Η Πλανητολογία σαν κλάδος υπάρχει στην Ελλάδα φυσικά με σημαντικούς επιστήμονες, ίσως όχι στο ακριβές θέμα που δουλεύω εγώ προσωπικά. Αλλά κοιτάξτε, και στο αστεροσκοπείο που βρίσκομαι τώρα, δεν υπάρχει για παράδειγμα το τηλεσκόπιο που χρησιμοποιώ για τον χαρακτηρισμό της σύστασης των αστεροειδών αλλά ούτε και το εργαστήριο που κάνω τα πειράματα των συγκρούσεων. Ταξιδεύω σε άλλες χώρες για να κάνω την έρευνά μου. Αυτό όμως δεν είναι τροχοπέδη διότι με τις διεθνείς συνεργασίες και τις ευκαιρίες που δίνονται μέσα από χρηματοδοτήσεις ερευνητικών προγραμμάτων θα μπορούσα να κάνω την ίδια ακριβώς δουλειά και από την Ελλάδα, αλλά δεν υπάρχουν αρκετές θέσεις εργασίας. Το βασικό χρόνιο πρόβλημα της χώρας μας, και ο λόγος που πολλοί είμαστε έξω τόσα χρόνια, είναι η συνεχής υποβάθμιση της δημόσιας εκπαίδευσης και η τρομερή υποχρηματοδότηση των ιδρυ
“Αυτό το υπέροχο, μικρό, παραθαλάσσιο χωριό, είναι και ο μεγάλος έρωτας που έγινε αγάπη. Πηγή έμπνευσης ατελείωτη, πάντα! Νομίζω πως όποια πέτρα και να σηκώσεις στο χωριό μου, θα με βρεις. Τώρα θα πεις, «μα δεν μεγάλωσες εδώ, είσαι Αθηναία». Ναι, δίκιο έχεις, μεγάλωσα στην Αθήνα, αλλά όλα μου τα καλοκαίρια, το Πάσχα και μπόλικα Σαββατοκύριακα ενδιάμεσα, τα πέρασα στο Λόγγο. Πολλές οι αναμνήσεις, πολλές οι μυρωδιές, οι βόλτες, τα ξενύχτια, τα γέλια, τα γλέντια και τα ατελείωτα φαγοπότια. Μπορώ να γράψω ένα ολόκληρο βιβλίο για αυτόν τον ευλογημένο τόπο και που ξέρεις, ίσως να το κάνω στο μέλλον… Δεν είναι λίγες οι φορές που μου άρεσε να παίρνω το ασημί αγωνιστικό μου ποδήλατο, να βάζω τα ροζ μου Walkman στα αυτιά ακούγοντας Whitney Houston και να κατεβαίνω τον παραλιακό δρόμο τότε που δεν είχε σχεδόν κανένα σπίτι αριστερά δεξιά. Κοίταζα τα ψηλά δέντρα και φτάνοντας στο παγκάκι στο τέλος της διαδρομής, χάζευα την θάλασσα και έκανα όνειρα για μια ζωή έντονη, γεμάτη περιπέτεια, αγαπημένα πρόσωπα και μοναδικές στιγμές!”.
Πνεύμα ανήσυχο, που διψά για μάθηση. Συνέχεια. Μοναδικές ίσως στιγμές που κάθεται ήσυχη, είναι όταν πηγαίνει σινεμά ή όταν κοιμάται. Σε ηλικία 10 χρόνων γράφει το πρώτο της θεατρικό κείμενο. “Το έλεγαν «η επιστροφή του Φαραώ» και είχα βάλει 3 παιδικούς μου φίλους να το παίξουν στους γονείς και στους φίλους τους, στο εξοχικό τους στα Σελιανίτικα κάποιο καλοκαίρι με φεγγάρι. Η αγάπη μου για το γράψιμο ήταν μάλλον πάντα εκεί. Τα πρώτα μου άρθρα άρχισα να τα γράφω 18 χρονών σε εφημερίδες και περιοδικά, κάτι που δεν έχει σταματήσει μέχρι και σήμερα. Δεν μπορείς να φανταστείς πόσες ιδέες έχω… ξυπνάω τα βράδια και σημειώνω τις σκέψεις μου, χρόνια τώρα.”
Και κάπως έτσι, έφτασε στο σημείο να εκδώσει το πρώτο της βιβλίο από τις εκδόσεις “Ηδύφωνο”…
Και όταν μυρίζω τους λεμονανθούς σου